دریاکنار، یکی از قدیمیترین و شاخصترین شهرکهای ساحلی شمال، شکلگیریاش را از دهه ۴۰ خورشیدی آغاز کرد. این طرح با حمایت خاندان پهلوی و تحت مدیریت بنیاد پهلوی کلید خورد و هدف از آن، ایجاد مجموعهای لوکس و متفاوت در ساحل مازندران بود. طراحی پروژه با مشارکت شرکت آتیهسازان و با حضور مهندس حسین امانت، معمار برجسته و طراح برج آزادی، انجام شد.
بر اساس اسناد و روایت ساکنان قدیمی، مدیریت اجرایی اولیه پروژه بر عهده مهندس ایرانپور بود. دریاکنار در ابتدا از دو پلاک مادر به شمارههای ۹۶۰ و ۹۶۱ تشکیل میشد که مالکیت آنها در اختیار بنیاد پهلوی قرار داشت. مسئولیت توسعه، اجرا و بخشهای طراحی نیز بهطور رسمی به شرکت آتیهسازان واگذار شده بود.
در آن زمان، خانواده پهلوی و برخی از شخصیتهای برجسته سیاسی، دریاکنار را به عنوان مکانی برای تفریح و استراحت انتخاب میکردند. طبق گفته اهالی قدیمی دریاکنار، شاه و خانوادهاش در برخی مواقع به این منطقه میآمدند. جالب است بدانید که در آن زمان، خانواده شاه در خیابان 10 ویلا داشتند.
تصویر زیر مربوط به باند هلیکوپتری است که در دوران پهلوی برای استفاده شاه و خانوادهاش ساخته شد. پس از آن، این محل به فضای سبز دریاکنار تبدیل شد و حوضی در مرکز آن ساخته شد.

در دهه 60، دریاکنار به یکی از معروفترین و لوکسترین مناطق کشور تبدیل شد. در آن زمان، تنها تعداد کمی خانواده در این منطقه ساکن دائم بودند. به گفته خانم بابک، یکی از اهالی قدیمی شهرک که بیش از 50 سال در دریاکنار زندگی کرده، در سال 1360 تنها چند خانواده در این شهرک ساکن بودند. بسیاری از آنها با یکدیگر روابط صمیمی داشتند و در فصل تابستان، هنگامی که مغازهها باز میشدند، منطقه بسیار پرشور و زنده میشد. به طور روزانه، یک مینیبوس ساعت حدود 10 صبح ساکنان را برای خرید به شهر میبرد.
در دهه 60، فاصله آب دریا از ویلاها پلاک اول حدود 100 متر بود، اما با گذشت زمان و به ویژه از دهه 70، پیشروی دریا سبب شد تا حتی ویلاهای پلاک اول که نزدیک به دریا بودند، در زیر آب قرار گیرند. مالکین با هزینههای شخصی خود برای جلوگیری از آمدن آب به داخل ویلاها، اقدام به ساخت سدی سنگی کردند که این اقدام اکنون یکی از ویژگیهای زیبای منطقه است. در سالهای اخیر و مخصوصا سال 1403 نیز دریا بشدت عقبنشینی کرده است.
دریاکنار به لحاظ معماری نیز بسیار خاص و منحصر به فرد است. نخستین واحدهای مسکونی در این منطقه توسط فرانسویها ساخته شد که به دلیل نارضایتیهایی که از سوی دستگاه حکومتی وجود داشت، نتوانست ادامه یابد. پس از آن، پروژههای بعدی به سبکهای مختلف ادامه یافت. ساختمانهای ساخته شده به سبک ایتالیایی، اسپانیایی، ژاپنی و حتی خیابانهایی به سبک بنگاهی اسپانیایی-ژاپنی ساخته شدند.
در مجموع، دریاکنار از 17 خیابان تشکیل شده که ساختوساز از خیابان اول آغاز شد. هر خیابان ویژگیهای خاص خود را دارد و بسیاری از خیابانها مانند خیابان هشتم به بعد به گونهای طراحی شدهاند که بنبستها کالدوسک هستند. کالدوسک یعنی خیابانهایی که میدان یا جای گردش دور در انتهای هر خیابان وجود دارد. این طراحیها سبب شده که فضاهای اجتماعی جذاب و منحصر به فردی برای ساکنان ایجاد شود.
روند شکلگیری دریاکنار بسیار مرحلهبهمرحله و حسابشده پیش رفت و هر دوره، پایههای توسعه بعدی را شکل داد. این روایت جزئیاتی را بیان میکند که امروز کمتر در دسترس عموم است.
مرحله اول: ساخت ۱۰۰ ویلای فرانسوی معروف به صد دستگاه – نقطه شروع یک پروژه بزرگ (دهه 1340)
در آغاز طرح، حدود صد ویلای فرانسوی با سبک معماری یکسان ساخته شد. این بخش اولیه بیشتر حکم فاز آزمایشی و پایهگذاری شهرک را داشت. در کنار این ویلاها، مجموعههایی مانند استخر، سالن بیلیارد و دانسینگ نیز ایجاد شده بود که نشان میداد از همان ابتدا رویکرد پروژه، ایجاد یک مجموعه تفریحی–مسکونی مدرن بوده است.
در آن دوران، بخشهای وسیعی از محدوده شهرک هنوز طبیعت بکر و تپههای ماسهای طبیعی بود که بعدها زیرساختها و فضای سبز تدریجی روی آن شکل گرفت.
مرحله دوم: توسعه خیابانهای ۳ تا ۶ و شروع شکلگیری زیرساختها
پس از فاز نخست، روند گسترش شهرک از خیابان سوم آغاز شد. در این دوره، اولین فضاهای سبز طراحیشده در انتهای خیابانهای سوم و پنجم ایجاد شد و کمکم هویت منسجم شهری شکل گرفت.
در همین مرحله، ویلاهای واقع در خیابانهای سوم تا پنجم عمدتاً با سقفهای شیروانی ساخته شدند؛ سبکی که بعدها بهعنوان یکی از شاخصههای قدیمی دریاکنار شناخته شد. در آن دوران و پیش از نامگذاری رسمی «دریاکنار»، این مجموعه با عنوان «۴۰۰ دستگاه» شناخته میشد.
با توسعه فازهای جدید و اضافه شدن ویلاهای موشکی و سایر تیپهای معماری جدید، شهرک بهصورت رسمی «شهرک دریاکنار» نامگذاری شد. از این مرحله به بعد، یکی از مهمترین تصمیمهای مدیریتی پروژه، اختصاص حدود ۴۰ درصد از کل مساحت به فضای سبز بود؛ اقدامی که نقش مهمی در شکلگیری حالوهوای سرسبز و منحصر بهفرد امروزی شهرک داشت.
مرحله سوم: آغاز دالگذاری و شکلگیری هویت شهری (۱۳۵۱ به بعد)
در سال ۱۳۵۱، با آمادهتر شدن بستر خیابانها، عملیات دالگذاری (پیادهروهای بتنی) در ابتدای خیابان ششم و سپس مسیر میان خیابان هفتم تا هشتم آغاز شد.
بیشترین حجم این عملیات، در محدوده خیابانهای هشتم تا دهم انجام شد؛ بخشی که امروز نیز بهعنوان یکی از سرسبزترین مناطق شهرک شناخته میشود.
دبستان فعلی شهرک نیز در آن دوران محل کارگاه تولید دال و بلوک بوده و از همینجا بسیاری از مصالح بخشهای مختلف تأمین میشد.
مرحله چهارم: گسترش به خیابانهای ۱۰ تا ۱۷ و تکمیل چهره امروزی دریاکنار
پس از سال ۱۳۵۱، عملیات آمادهسازی زمین در بخشهای خیابان دهم، دوازدهم، چهاردهم و هفدهم آغاز شد. با تسطیح طبیعی تپههای ماسهای، امکان ساختوساز گستردهتر فراهم شد و اولین ویلاهای جدید در ابتدای خیابان دهم شکل گرفت.
ماسههای جابهجا شده نیز برای تقویت نوار ساحلی و افزایش ارتفاع طبیعی زمین در بخشهای نزدیک ساحل و خیابان هفدهم مورد استفاده قرار گرفت؛ اقدامی که بعدها نقش مهمی در استحکام و یکدست شدن مسیرهای ساحلی داشت.
یکی از نخستین ویلاها برای بازدید نخست وزیر وقت آقای هویدا آماده شد، که نشاندهنده اهمیت بالای پروژه در سطح ملی بود.
در سال ۱۳۶۳ و پس از انقلاب، فاز نهایی توسعه دریاکنار در خیابان هفدهم آغاز شد؛ بخشی که از آن با عنوان فاز دوم خیابان هفدهم یاد میشود. این مجموعه بهصورت خانههای سازمانی طراحی شد و هر واحد شامل دو ویلای همکفِ بههمچسبیده بود.
مدیریت اجرای این پروژه بر عهده آقای محمود احمدینژاد بود؛ فردی که سالها بعد دو دوره به عنوان رئیسجمهور ایران فعالیت کرد. این مجموعه آخرین بخشی بود که به بافت شهرک اضافه شد و در واقع مرز میان شهرک دریاکنار و خزرشهر را شکل میدهد.
«از تاریخ 1379/12/21 دریاکنار به «مجتمع مسکونی» تغییر نام داد، اما عموم مردم آن را همچنان با نام قدیمی «شهرک دریاکنار» میشناسند.»

در سالهای پیش از انقلاب، دریاکنار تنها سه واحد تجاری در داخل شهرک داشت؛ فضاهایی کوچک اما کاربردی که برای تأمین نیازهای روزمره مالکین ایجاد شده بودند.
این سه واحد شامل موارد زیر بود:
میوهفروشی هزاریان؛ یکی از قدیمیترین مراکز تأمین محصولات تازه برای ساکنان
فروشگاه فردوسی؛ شعبهای از فروشگاههای زنجیرهای فردوسی که اقلام مصرفی و مایحتاج روزانه را عرضه میکرد
فستفود آلاچیق؛ که فقط در ایام عید و تابستان فعالیت داشت و یکی از نقاط پررفتوآمد شهرک محسوب میشد(با گذشت زمان، واحد آلاچیق دچار تغییر کاربری شد و به یکی از اولین و معتبرترین دفاتر املاک در دریاکنار تبدیل گردید. این دفتر به دلیل سابقه طولانی، شناخت دقیق از منطقه و اعتماد بالای مالکین، بهتدریج به یکی از شناختهشدهترین مراکز معاملات ملکی شهرک تبدیل شد در نبش خیابان پنجم دریاکنار مشغول فعالیت است)
برخلاف برخی تصورها، در دهه ۵۰ موضوع «پسروی آب دریا» مطرح نبود؛ بلکه بخش زیادی از ماسههای ساحل بهتدریج وارد آب شده بود.
«در سال ۱۳۵۱ بخش قابلتوجهی از اسکله ساحل ششم روی ماسه و بیرون از آب قرار داشت. اما امروز بیشتر این اسکله زیر آب رفته است. اگر روزی حدود ۱۰ متر از اسکله قدیمی دوباره از زیر آب بیرون بیاید، میتوان گفت سطح آب دریا تقریباً به شرایط سال ۱۳۵۱ بازگشته است.»
در آن دوران، تنها ساحل قابل استفاده، ساحل خیابان ششم بود. حدود ۵۰ تخت چوبی سفید مخصوص تابستان در کنار ساحل قرار میگرفت و ناجیان در فصل گرم سال از انبار انتهای خیابان پنجم آنها را تحویل میگرفتند.
یکی از جذابترین بخشهای ساحل آن زمان، اسکلهای با عرض حدود ۱.۵ متر و طول ۱۰۰ متر بود. در بخش میانی این اسکله، یک دریچه یکمتری طراحی شده بود که مانند سوپاپ عمل میکرد و از طریق آن، استخر بزرگ مجموعه با آب دریا پر میشد. این استخر هر تابستان سه مرتبه تخلیه و دوباره آبگیری میشد و یکی از امکانات خاص شهرک در آن سالها به شمار میآمد.

در دهههای نخست شکلگیری دریاکنار، یکی از شاخصترین امکانات تفریحی این شهرک، استخر روبازی بود که در زمان خود در سطح خاورمیانه کمنظیر و از بزرگترینها محسوب میشد. این استخر درست در کنار ساحل ساخته شده بود و تنها چند متر با موجهای دریا فاصله داشت؛ بهطوریکه شناگران چشمانداز مستقیم و کاملاً باز از ساحل و افق دریا را بدون هیچ سازه یا بنای مزاحم پیشرو داشتند.
در ابتدا، دریاکنار تنها یک ورودی اصلی داشت که در خیابان چهارم قرار داشت.
پس از آمادهسازی مسیر جدید، ورودی به محل فعلی نزدیک پمپبنزین منتقل شد.
در سال ۱۳۵۵، بلوار درب دوم تا ساحل ساخته شد و خیابان پانزدهم نیز به عنوان کمربندی شهرک شناخته شد.
نحوه ورود و خروج مهمانان در دریاکنار قبل از انقلاب
در سالهای قبل از انقلاب، سیستم ورود و خروج در دریاکنار نظم ویژهای داشت. در آن زمان مرکز مخابرات شهرستان بابلسر داخل شهرک قرار داشت و به همین دلیل سه رقم آخر شماره تلفن ویلاها دقیقاً با شماره پلاک همان ویلا یکسان بود. این هماهنگی باعث میشد فرآیند شناسایی و کنترل مهمانان بسیار دقیق و سریع انجام شود.
مهمانان هنگام رسیدن به درب ورودی، شماره ویلا را اعلام میکردند و همزمان نگهبانی از طریق مخابرات با همان ویلا تماس میگرفت. در صورتی که مالک حضور داشت و تأیید میکرد، ورود مهمان آزاد میشد.
همچنین پس از ورود، مهمان موظف بود خودروی خود را دقیقاً جلوی درب ویلای میزبان پارک کند تا تیم نگهبانی بتواند تردد خودروها و افراد غریبه را بهصورت کامل تحت کنترل داشته باشد. این شیوه باعث ایجاد امنیت بالا و جلوگیری از رفتوآمدهای غیرمجاز در داخل شهرک میشد.
پرداخت شارژ و وضعیت ساکنان دریاکنار قدیم
تا سال 1350، تمام هزینهها توسط شرکت آتیساز پرداخت میشد و مالکین شارژی پرداخت نمیکردند.
پس از آن، هر مالک برای نخستین بار متری ۵ ریال شارژ پرداخت میکرد.
در آن زمان تنها حدود ۱۲ خانواده ساکن دائم بودند که بیشتر آنها در خیابان پنجم زندگی میکردند.
گلخانه معروف دریاکنار (۱۳۵۰ تا ۱۳۵۲)
در سال ۱۳۵۰، فردی به نام مهندس باندی از هلند چند مهندس همراه خود به ایران آورد و مدرنترین گلخانه آن زمان را در شهرک ساخت. این گلخانه سیستم:
پخش ابر خنک برای تابستان
نگهداری هوای گرم برای زمستان
داشت و در مدت یک سال تکمیل شد. اولین کاج مطبق در سال ۱۳۵۲ به این گلخانه تحویل داده شد.
از آذر تا ۲۵ اسفند، مالکین گلهای خود را برای نگهداری به گلخانه میسپردند و در فروردین تحویل میگرفتند.

دریاکنار قدیم همچنان با گذشت دههها به عنوان بزرگترین و زیباترین شهرک ساحلی شمال کشور باقی مانده است. در حال حاضر، برای خرید ویلا در این منطقه به تمکن مالی بسیار بالایی نیاز است. ویلاهایی با متراژهای کوچک و طراحیهای معمولی چند ده میلیارد تومان قیمت دارند، در حالی که ویلاهای بزرگتر و لوکس با قیمتهایی چند صد میلیاردی به فروش میرسند.
در این منطقه، ویژگیهای خاصی مانند فضای سبز گسترده و تأکید مالکین قدیمی بر حفظ محیط زیست همچنان برجسته است. بسیاری از ساکنان و مالکین دریاکنار بر اهمیت نگهداری از فضای سبز و عدم دستاندازی به این محیط تأکید دارند، امری که در طول سالها سبب حفظ زیبایی طبیعی این منطقه شده است.
امروز دریاکنار نه تنها یک منطقه تاریخی و فرهنگی با ارزش است، بلکه به عنوان مقصدی لوکس برای اجاره ویلا در شمال کشور شناخته میشود. این منطقه با پیشینهای غنی و معماری خاص خود، همچنان یکی از محبوبترین مقاصد برای گردشگران و افرادی است که به دنبال تجربهای لوکس در قلب طبیعت هستند.
اگر دوست دارید اقامت در یکی از لوکسترین شهرکهای ساحلی ایران را تجربه کنید، پیشنهاد میکنیم به صفحه اجاره ویلا در دریاکنار مراجعه کنید و تجربهای منحصر به فرد را رقم بزنید.
سوالات متداول درباره دریاکنار
1. قدمت شهرک دریاکنار چقدر است و چه تاریخی دارد؟
دریاکنار از دهه 1340 خورشیدی شکل گرفت و یکی از قدیمیترین و شاخصترین شهرکهای ساحلی شمال کشور به شمار میرود.
۲. معماری ویلاهای دریاکنار چه ویژگی خاصی دارد؟
معماری ویلاهای دریاکنار متنوع است و شامل سبکهای فرانسوی، ایتالیایی، اسپانیایی و ژاپنی میشود. بسیاری از خیابانها به سبک کالدوسک طراحی شدهاند تا فضاهای اجتماعی جذاب و منحصر به فرد ایجاد شود.
3. روند خرید و فروش ویلا در دریاکنار چگونه است و قیمتها در چه محدودهای قرار دارند؟
خرید و فروش ویلا در این شهرک نیازمند تمکن مالی قابل توجه است. برای دریافت اطلاعات دقیق و مشاوره، میتوانید با شماره 09118116155 و 09113120094 تماس بگیرید.
4. بهترین زمان برای اجاره ویلا در دریاکنار چه زمانی است؟
همه فصلها جذابیت خود را دارند، اما بهار و تابستان با هوای دلپذیر و امکانات ساحلی پرطرفدارترند.
5. چه امکانات تفریحی و رفاهی در دریاکنار وجود دارد؟
ساحل اختصاصی، فضای سبز گسترده، اسکله و مسیرهای پیادهروی، مجموعههای ورزشی مانند بیلیارد ، فوتبال، بسکتبال و پارک از امکانات این شهرک هستند.
6. فاصله ویلاها تا ساحل چقدر است؟
بسته به موقعیت پلاک، برخی ویلاها تنها چند ده متر با دریا فاصله دارند و دسترسی مستقیم به ساحل دارند.
7. آیا دریاکنار مناسب سکونت دائم است یا بیشتر برای تفریح تابستانی؟
دریاکنار مناسب سکونت دائم است، اما بیشتر ویلاها برای استفاده تابستانی طراحی شدهاند. ساکنان دائمی از امکانات کامل شهرک و نزدیکی به ساحل بهرهمند میشوند.
✍️ از شما دعوت میکنیم نظر خود را در بخش نظرات کرده و به ما کمک کنید تا این مقاله را بهتر کنیم. 🙌